19 Mayıs 1919 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk’ün 9. Ordu Birlikleri MüfettiÅŸliÄŸi Karargâhı ile birlikte Samsun’a çıktığı günün 100. yıl dönümü.

Mustafa Kemal Atatürk’ün, Ä°tilaf Devletleri’nin iÅŸgaline karşı KurtuluÅŸ Savaşı’nı baÅŸlattığı gün olarak kabul edilir.

DışiÅŸleri bakanlığından 12 Kasım 1936’da Ä°ngiltere kralı 8. Eduard’a Atatürk’ün 19 Mayıs 1881 tarihinde doÄŸduÄŸu belirtilmiÅŸtir.

Pontus Cumhuriyeti’ni kurmaya karar veren Rumlar, bölgede nüfus çoğunluğunu sağlayabilmek için bir yandan Rusya’dan ve başka bölgelerden göçmenler getirip diğer yandan da yerli Rumları silahlandırarak köylerdeki Türklere saldırmışlardı.

İtilaf Devletleri ise (günümüzde olduğu gibi) durumu tam tersi göstererek bölgede meydana gelen olayların sebebi olarak Türklerin, Hıristiyanlara saldırdığı iftirasını atmışlardı.

İngilizler, bölgedeki etnik çatışmaların durdurulmasını, Erzurum, Erzincan, Bayburt ve Sivas bölgelerinde bir dizi şuralar kurulduğunu ve bunların hemen önlenmesini istemiş, aksi halde kendilerinin bölgeye müdahale edeceklerini bildirmişti.

1918 Mondros Mütarekesi sonrasında ülkemizin birçok bölgesi düşman iÅŸgaline uÄŸramış vaziyetteydi. Anadolu’ya düşman kuvvetleri henüz girememiÅŸti. Memleketin dört bir yanında bu iÅŸgallere karşı halk direniÅŸ göstermekteydi.

PadiÅŸah ve hükümet, dürüst, güvenilir ve iyi bir asker olduÄŸu bilinen Mustafa Kemal PaÅŸa’yı 30 Nisan 1919’da 9. Ordu MüfettiÅŸliÄŸine tayin etmeyi uygun buldu. Mustafa Kemal PaÅŸa’ya görevi sırasında bütün askeri ve sivil makamlara emretme yetkisi de verildi. 16 Mayıs 1919’da Samsun’a hareket etti. 4 yıl kadar sürecek olan KurtuluÅŸ Savaşı’nın zeminini hazırladı.

19 Mayıs 1919 günü karaya ayak bastığı Samsun’da büyük bir ilgi ile karşılanan Mustafa Kemal, bölgedeki durumu inceledikten sonra 20 ve 22 Mayıs’ta hükümete yolladığı telgraflarda: “Ä°zmir’in haksız iÅŸgalinin ordu ve milleti içten yaraladığını, bu tecavüzü kabul edemeyeceklerini, Ä°ngilizlerin bu bölgeye haksız olarak asker çıkarmış olduklarını” belirtiyordu.

Anadolu’da yaÅŸayan azınlıkları, etnik grupları yeni devletçikler kurmaya iten iÅŸgalci dış güçler, etnik bölünmeleri, mezhep ayrılıklarını alabildiÄŸine körüklüyordu. Mücadele hem dıştaki iÅŸgalcilere, hem de içteki uzantılarına karşı verildi.

Samsun, 2019 yılında Türkiye’nin ve tüm dünyanın izleyeceği, odaklandığı ve hayranlık duyacağı bir şehir olarak bu milli hareketin 100. Yılını kutlayacak.

100. yıl kutlamaları, 2023’e kadar devam edecek. Kutlamalar Samsun’dan sonra Amasya, Erzurum, Sivas ve Ankara’ya kadar sürecek.

Atatürk’ün Samsun’a çıkışının 100. yıl etkinlikleri kapsamında Samsun Yerel Tarih Grubu ve Samsun Kent Müzesi iÅŸ birliÄŸince “FotoÄŸraf ve Belgelerle Samsun 1919 ve Mustafa Kemal” sergisinin açılışı gerçekleÅŸtirildi.