Türkiye’de Doğalgaz Piyasasının Liberalleşmesi Raporu

Türkiye’de Doğalgaz Piyasasının Liberalleşmesi Raporu
Türkiye artan doğal gaz ihtiyacını nasıl karşılayacak?

PwC, Türkiye’de Doğalgaz Piyasasının Liberalleşmesi Raporunu yayınladı. PwC Türkiye tarafından hazırlanan rapor, Türkiye’nin artan doğal gaz ihtiyacını nasıl karşılayacağı sorusuna yanıt arıyor ve doğal gazda arz güvenliği, piyasanın liberalleşmesi ve altyapı kısıtlarının önemini vurguluyor.

Raporda Türkiye’de doğalgaza olan talebin hızlı artışı karşısında jeopolitik konular, piyasa liberalleşmesi ve altyapı kısıtlarının büyük önem kazandığı belirtiliyor.

Doğalgaz piyasasını arz güvenliği, Son 25 yılda, Türkiye’nin doğalgaz ihtiyacı birkaç milyon metreküpten, 46,5 milyar metreküpe çıktı. Dağıtım ve iletim şebekesinin genişlemesinin yanı sıra, elektrik üretiminde doğalgaz santrallerinin tercih edilmesinden kaynaklanan bu talep artış eğilimin önümüzdeki dönemde de sürmesi bekleniyor.

Hızlı büyüme trendi karşısında jeopolitik konular, piyasa liberalleşmesi ve altyapı kısıtları büyük önem kazanıyor. Ayrıca Türkiye sadece kendi iç talebini karşılamayı değil, stratejik konumu sayesinde bölgesel bir doğalgaz ticaret merkezi olmayı hedefliyor.

Arz güvenliği sorunu, doğalgaz piyasasının liberalleşmesiyle ve altyapı yatırımlarına duyulan ihtiyaçla yakından ilişkili. Bir yandan özel sektör oyuncularının yeni ithalat anlaşmaları yapmasının önündeki engellerin kaldırılması, diğer yandan iletim, depolama ve LNG terminali kapasitesinin artırılması gerekiyor. 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu’nda yapılacak değişikliklerin bu amaçlara uyumlu olması büyük önem taşıyor.

PwC Türkiye’nin raporuna göre, doğalgaz piyasasının enerji piyasaları ve genel ekonomi üzerindeki etkisi, piyasanın liberalleşmesini hayati (ve siyasi) bir konu haline getiriyor. Raporda, piyasanın liberalleşmesine ilişkin hedefler şöyle sıralanıyor; BOTAŞ’ın ayrıştırılması ve bağımsız bir İletim Sistemi Operatörü oluşturulması, ithalat rekabetinde artış, BOTAŞ’ın maliyet bazlı fiyatlandırmaya geçmesi, Doğalgaz Spot Piyasasının Kurulması, altyapı yatırımlarını teşvik etmeye dönük muafiyet düzenlemelerinin yapılması.

Raporun sonuç bölümünde ise, doğalgaz piyasasının liberalleşmesinin, arz güvenliğini sağlamak ve altyapı yatırımlarını çekebilmek için kilit rol oynadığı belirtiliyor ve uygulanması gereken politikalar şöyle sıralanıyor:

Özel sektör oyuncularının BOTAŞ ile hâlihazırda bir tedarik anlaşması olan ülkelerden boru hattı ile doğalgaz ithal etmelerini engelleyen düzenlemeler kaldırılmalı,
BOTAŞ’ın ayrıştırılması sağlanmalı,
BOTAŞ’ın pazar payı sözleşme ve miktar devirleri yoluyla azaltılmalı,
Doğalgaz piyasasında fiyatların maliyetleri yansıtması sağlanmalı,
Özel depolama ve LNG terminal yatırımlarına ilişkin muafiyetleri de kapsayan etkili bir üçüncü taraf erişim rejimi getirilmeli.
EPİAŞ altında bir spot doğalgaz piyasası oluşturulmalı,
Gaz ticaretine yönelik mevzuattan doğan engeller ve bürokratik yük kaldırılmalı.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir