UNICEF’ten yapılan açıklamaya göre dünyanın dört bir yanında milyonlarca çocuğun hakları ihlal edilirken bu çocuklardan çok azı maruz kaldıkları durumu zamanında, adil ve etkili biçimde düzeltebilecek imkânlara sahip.

Çocuk haklarına yönelik ihlaller arasında, kaliteli sağlık ve eğitim hakkının yaşama geçirilmemesi; çocukların kimi durumlarda kendilerine en yakın kişilerden kaynaklanan istismar, şiddet ve sömürü gibi olumsuzluklara karşı korunmamaları da yer alıyor. Adalete erişim olmadıkça, çocuklar da toplumda hak ettikleri yeri alamamaktadır.

UNICEF hükümetleri, haklarının ihlali durumunda çocukların adalete ulaşmada özel engellerle karşılaştıklarını kabul etmeye çağırdı. Basitçe yetişkinler için tasarlanan tedbirlerin artırılması yeterli değildir. Çocuklara yönelik özel koruma önlemleri büyük önem taşımaktadır.

UNICEF Orta ve Doğu Avrupa ve Bağımsız Devletler Topluluğu Bölge Direktörü: Adalete eşitlikçi erişim, yargı sisteminin tüm çocukların hizmetinde olmasının ve çocukları korumasının sağlanması anlamına gelir. Çocuklar bugün de bu yolda büyük engellerle karşılaşmaktadır. Birçok ülkede geçerli olan toplumsal normlar, çocukların ana babalarının onayı olmaksızın şikâyette bulunmalarını kültürel ve toplumsal açıdan kabul edilemez saymaktadır. Adalete erişim fikri, çocukların kendilerine bile yabancı gelmektedir.

İnsan Hakları Konseyi bu oturumla ilk kez, çocukların adalete erişimi ve bu erişimin çocukları haklarını sahiplenme açısından güçlendirici rolü konusuna özel bir yer ayırmış olmaktadır.

Gerçi adalete erişim söz konusu olduğunda tüm çocuklar çeşitli engellerle karşılaşmaktadır; ancak engeli olan çocukların, azınlık gruplara mensup olanların ve kız çocukların karşılaştıkları engeller daha da zorludur.

Tüm çocukların adalete erişiminin sağlanması, yaşamlarının pek çok yönü açısından önemli sonuçlar verecektir. Örneğin, çocukların ana babalarından ayrılmaları yönündeki kararlar böyle sorgulanabilecektir. Çocuklarına bakmada ailelere destek olan sosyal yardımların yeniden devreye girmesi, etnik ya da dinsel grupları damgalayan ayrımcı kararların boşa çıkarılması bu sayede mümkün olabilecektir. Adalete erişim ayrıca, bu hakların gerçekleşmediği durumlarda çocukları yeniden okula geri getirebilecek, sağlık hizmetlerinin bu çocukları da kapsamasını sağlayacaktır.

Konunun önem taşıyan bir başka yönü de toplumun adalet sistemlerini uluslararası standartlar doğrultusunda çocuğa duyarlı hale getirme yükümlülüğüdür. Örneğin, mahkemelerde ve karakollarda ortam ve koşulların çocuklar açısından daha az ürkütücü olacak şekilde düzenlenmesi gibi. Polisler, yargıçlar ve savcılar çocuklarla duyarlı biçimde iletişim kurabilmelerini sağlayacak eğitimlerden geçirilmektedir ve örneğin çocukla kendisine karşı suç işlediği iddia edilen kişinin doğrudan temas etmemelerini sağlama gibi birtakım koruyucu önlemler uygulanmaktadır.